Sürdürülebilirlik Perspektifinden Dijital Dönüşüm: Akıllı Şehir Uygulamalarının Enerji Verimliliğine Katkısı

Özet

Dijital dönüşümün hızlı ilerlemesiyle birlikte, akıllı ev teknolojileri sürdürülebilir kentsel gelişim ve enerji verimliliği hedefinde kritik bileşenler olarak öne çıkmıştır. Bu çalışma, Antalya’daki akıllı ev teknolojilerini kullanan ve kullanmayan konut sitelerini karşılaştırarak akıllı şehir teknolojilerinin enerji verimliliği üzerindeki etkisini incelemektedir. Enerji tüketimine odaklanan araştırma, kolayda örnekleme yöntemiyle seçilen beş akıllı ev sistemli ve beş geleneksel konut sitesini kapsamaktadır. Seçilen sitelerdeki tüm konutlar araştırmaya dahil edilmiş olmasına rağmen eşit şartlarda karşılaştırma yapabilmek adına her gruptan toplam 120şer daire sakini araştırmaya dahil edilmiştir. Bulgular, akıllı sistemlerle donatılmış konut sitelerinin, otomatik enerji yönetimi, gerçek zamanlı izleme ve uyarlanabilir kaynak kontrolü gibi özellikler sayesinde önemli ölçüde daha düşük enerji tüketimine sahip olduğunu göstermiştir. Buna karşılık, geleneksel sitelerde, akıllı sistemlerin çözmeyi amaçladığı verimsizliklerden kaynaklanan daha yüksek enerji harcamaları gözlemlenmiştir. Bu araştırmada seçilen konut sitelerinin yeşil davranışa yönelik tutumları da incelenmiştir. Bunun için Çavuşoğlu vd. (2020) tarafından geliştirilen “Yeşil Davranışa Yönelik Tutum” anketi kullanılmıştır. Bu anket 15 soru ve Yeşil Davranış, Yeşil İmaj, Yeşil Müşteri Tatmini ve Yeşil Müşteri Bağlılığı olmak üzere 4 alt boyuttan oluşmaktadır. Anket sonuçları, Antalya’daki akıllı ev sistemli konut sitelerinde yaşayanların, geleneksel sitelerde yaşayanlara kıyasla bulundukları yerlere karşı daha güçlü bir bağlılık hissettiklerini ortaya koymuştur. Ancak diğer alt boyutlar üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etki bulunamamıştır. Bu karşılaştırmalı analiz, akıllı ev teknolojisinin enerji verimliliğini artırma, operasyonel maliyetleri düşürme ve kentsel konut alanlarında sürdürülebilirlik hedeflerini destekleme potansiyelini vurgulamakta ve konut sakinlerinin bu konutlarda yaşamaya olan bağlılıklarına etkisinin olduğunu ortaya koymuştur. Çalışma, akıllı ev çözümlerinin konut planlamasına entegre edilmesinin, daha enerji verimli ve çevre dostu bir kentsel gelişim için stratejik bir adım olabileceğini ve kişisel tercihler için ön plana çıkabilecek bir davranış modelinin gelişimine öncü olabileceğini ortaya koymuştur. Ancak, akıllı teknolojinin faydalarına rağmen, veri gizliliği, altyapı yatırımı ve dijital sistemlere olan potansiyel bağımlılık gibi konularda eksiklikleri bulunmaktadır ve bu nedenle atılacak adımlarda dikkatli bir değerlendirme yapılması gerekmektedir.