TÜRİYE VE DÜNYADA SOSYAL GÜVENLİK SİSTEMLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI VE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİKLERİ

Özet

Bu çalışma, dünyada kullanılan sosyal güvenlik sistemlerinin araştırılması, Türkiye’deki ile karşılaştırılması ve sürdürülebilrlik önerileri sunmak amacıyla hazırlanmıştır.

Dünyadaki devletlerde uygulanan ve Türkiye’deki sosyal güvenlik sistemlerinin karşılaştırmalı olarak yapılan analizi neticesinde dünyadaki ve Türkiye’deki sosyal güvenlik sistemlerinin henüz reform süreçlerinin tamamlanamamış olduğu tespit edilmiştir. Türkiye'nin ekonomisi son yıllarda gösterdiği büyüme ile önemli bir başarıya imza atmıştır ve bu başarı, sosyal güvenlik sisteminin tüm alanlarında kendini göstermiştir. Ancak, ekonomik büyümenin sürdürülebilmesi için sosyal güvenlik kurumunun bütçe açıklarının kontrol altına alınarak dengeye getirilmesi, kayıt dışı istihdamın kabul edilebilir seviyelere indirilmesi ve benzeri sorunların çözülmesi gerekmektedir.

Sosyal Güvenlik Sisteminin hedefi, toplumun tamamını, bir ülkenin uyguladığı siyasi ve ekonomik sistemler içinde ve bulunduğu demografik ve coğrafi şarlar çerçevesinde, optimum düzeyde güvence altına almaktır. Hedef sonucunda ülke ekonomisi olumlu veya olumsuz yönde etkilenebilir.

Türkiye’de Sosyal Güvenlik Sisteminin yapılanması sürecinde genellikle, uluslararası Sözleşmeler yapılan devletler veya Uluslararası Kuruluşlarda yer alan devletlerin sistemleri standart alınmıştır. Dünyada dahi sürekli değişimden kaynaklanan, başta teknoloji olmak üzere birçok etkiden dolayı olgunlaşamamış Sosyal Güvenlik sistemleri, Türkiye’de de henüz olgunlaşma sürecini tamamlayamamış bir durumdadır.

Bu çalışmada, dünya devletlerinde genellikle kullanılan Sosyal Güvenlik Sistemleri ile Türkiye’de kullanılan sistem arasındaki farkları ve benzerlikleri, betimleme yöntemi ve istatistik verileri ile tanımlanarak, sürdürülebilir halde Sosyal Güvenlik Sistemini, tespit etmeye çalışılmıştır.

Öncelikle sosyal güvenlik sistemi ile ilgili temel kavramlar, dünyada sosyal güvenlik sistemi gelişimi, sistemin hukuki kaynakları, ekonomik sistemlerde sosyal güvenlik yaklaşımları, sosyal güvenliğin araçları ve sosyal yardım ve hizmet kavramları, genellikle uygulanmakta olan ve belirginleşmiş sosyal güvenlik sistemleri hakkında, genel bilgiler verilmiştir. Devletler de genellikle uygulanmakta olan sosyal güvenlik sistemleri ile Türkiye’de uygulanmakta olan sistem arasındaki benzerlikler ve farklar oryata konularak, karşılaştırmalı analiz bulguları değerlendirilmiş, Türkiye Sosyal Güvenlik Sistemi ve uygulanan diğer sistemler hakkında srdürülebilirlik önerileri sunulmuştur.

Anaktar Kelimeler: Sosyal güvenlik, Sağlık harcamaları, Emeklilik, Sürdürülebilirlik,